Xi JinPing

Het zal niet lang meer duren voordat Xi JinPing de nieuwe president van China zal worden. Zijn presidentschap zal in het teken staan van het combineren van economische groei en politieke stabiliteit. Dit is een ingewikkelde taak; de economische groei neemt af, corruptie neemt nog altijd toe, en sociaal maatschappelijke problematiek houdt China’s leiders wakker. De vraag is hoe Xi JinPing zijn taak zal oppakken: zal hij kiezen voor het “oude vertrouwde” en verdere onvrede voeden, of zal hij kiezen voor een nieuwe aanpak met een mildere invloed van de partij?

Op 8 november 2012 zal het 8e nationale partijcongres plaatshebben. Naar alle verwachting zal na dit congress- wat een week zal duren -  de naam van Xi JinPing op de eerste positie in de lijst van nieuwe leden van het Politburo komen te staan, waarbij Xi JinPing Hu Jintao zal vervangen. Hij zal naar alle waarschijnlijkheid ook benoemd worden tot nieuwe voorzitter van het parlement en vervolgens in Maart 2013 tot nieuwe president van China worden "gekozen".

De partij -  met Xi’s diverse voorgangers-  heeft veel voor China betekend: ondanks vele terechte -  en soms ook onterechte – kritieken op de partij, heeft de partij China ook goed gedaan. Zo leidden de economische hervormingen van een van Xi’s voorgangers, Deng Xiaoping, tot een enorme economische groei in de jaren 90’ en het begin van 2000.  Onder handen van Hu Jintao groeide de economie gestaag door, waardoor de rol van China op het wereldtoneel verstevigde. Voor veel rijke Chinezen werd het even minder belangrijk hoe China politiek getypeerd werd; consumeren werd een modewoord. Nu, op de vooravond van een belangrijke machtswisseling, is de tijd aangebroken om de balans op de maken. Het beeld dat daarbij op komt is lang niet overal even fraai: economische ongelijkheid, corruptie, landroof, en milieuproblematiek zijn slechts enkele problemen waar de Chinese maatschappij mee te kampen heeft gekregen. 

Toch is er al veel gebeurd in de afgelopen jaren. Hu JinTao, gesteund door premier Wen Jiabao, heeft diverse initiatieven in gang gezet om de armere bevolking van China te steunen en structureel te helpen. Zo werd in de afgelopen 10 jaar niet alleen de belasting voor boeren afgeschaft, ook subsidieerde de partij gezondheidsverzekeringen en pensioenplannen op het platteland, waar nu zo'n 97% van de boeren gebruik van maakt ( ten opzichte van 20% 10 jaar geleden). Daarnaast werd lesgeld voor overheidsscholen afgeschaft op het platteland. 

Maar dit is slechts een begin. Ondanks deze inzet is de economische ongelijkheid is nog altijd een bijzonder groot probleem. Terwijl de rijken rijker worden, overdenkt de middenklasse de situatie nog eens en komt uit op onvrede. De introductie van nieuwe media in China lijkt onvrede en bijbehorend cynisme alleen maar in de hand te werken. China staat daarmee voor een behoorlijke uitdaging. Onlangs werd deze situatie op een officieel congres mooi samengevat met de woorden: “China is unstable at the grass roots, dejected at the midle strata and oud of control at the top.” Premier Wen Jiabao bevestigde dit later door China’s ontwikkeling “ongebalanceerd, ongecoördineerd, en niet duurzaam” te noemen.

Tijd dus voor Xi JinPing, mits hij zal inzien dat het tijd is voor verandering.  Zal zijn nieuwe presidentschap voldoende aanleiding zijn tot deze nodige veranderingen? Zal de partij de touwtjes wat minder strak aan durven trekken? Zal er worden afgerekend met de onvrede die leeft onder de middenklasse? Het wachten is begonnen…